Miti i gjigantëve ka magjepsur njerëzimin për shekuj me radhë, duke u shfaqur në folklorin dhe tekstet fetare të pothuajse çdo civilizimi. Nga Nefilimi te Bibla Hebraike te Titanët e mitologjisë greke, tregimet për qenie të jashtëzakonshme me forcë dhe ndikim të madh kanë ngjallur kureshtje dhe spekulime. Por, a ishin këta gjigantë realë, apo ishin thjesht produkte të imagjinatës dhe metaforës?
Tekste fetare si Bibla përmendin qenie si Nefilimi, të përshkruar si pasardhës të entiteteve hyjnore dhe grave njerëzore, prania e të cilëve kontribuoi në korrupsion dhe dhunë, duke çuar në Përmbytjen e Madhe. Po ashtu, Libri apokrif i Enokut elaboron origjinën dhe ndikimin e tyre shkatërrues në Tokë. Përtej teksteve biblike, “Epika e Gilgameshit” në Mesopotami përshkruan Gilgameshin si një gjigant me fuqi të jashtëzakonshme, ndërsa shkrimet hindu përmbajnë qenie masive të përfshira në beteja kozmike.
LEXO EDHE:
Madame Tussauds në Londër rikrijon pozën ikonë të Elton John në punimet e reja prej dylli
Këto mite jehojnë ndër kulturat. Në mitologjinë greke, Titanët sundonin përpara zotave olimpikë, duke zhvilluar beteja të ashpra gjatë Titanomakisë, ndërsa mitologjia nordike përmban Jötnarët, gjigantë shpesh në konflikt me zotat e Asgardit. Mitet irlandeze rrëfejnë për Fomorianët, qenie gjigante që kundërshtonin vendbanimet e hershme të Irlandës, dhe fiset vendase amerikane tregojnë legjenda si ato të Paiute për Si-Te-Cah, gjigantë me flokë të kuqe që thuhet se jetonin në Nevada. Shfaqja globale e këtyre tregimeve është magjepsëse dhe ngre pyetje për origjinën e tyre.
Arkeologjia dhe raportet historike herë pas here duket se mbështesin këto legjenda. Gjatë shekujve XIX dhe fillimit të shekullit XX, kishte pretendime të shumta për zbulimin e skeleteve gjigante në disa pjesë të Shteteve të Bashkuara, me disa mbetje që raportohej të arrinin deri në 3.7 metra. Shpella Lovelock në Nevada u bë një pikë intriguese për shkak të gjetjeve të lidhura me legjendat e vendasve amerikanë, edhe pse shumica e këtyre provave u zhdukën ose u diskredituan në mënyrë misterioze.
Po ashtu, gurët megalitikë në Baalbek, Liban, vazhdojnë të nxisin debat. Më i madhi prej tyre, “Guri i Gruas Shtatzënë,” peshon mbi 1000 tonë, shumë më tepër se çka besohet të ishte e mundur të transportohej me teknologjinë e lashtë. Disa sugjerojnë se vetëm një racë gjigantësh mund të ketë arritur një bëmë të tillë.
Skeptikët argumentojnë se këto tregime burojnë nga ekzagjerime, keqinterpretime ose alegori dhe jo nga realiteti. Ata vërejnë se njerëzit e lashtë mund t’i kenë ngatërruar kockat e mamuthëve dhe kafshëve të tjera parahistorike të mëdha me ato të njerëzve. Mitologjikisht, gjigantët shpesh simbolizojnë kaosin, fuqinë primare ose luftën midis civilizimit dhe kaosit. Psikologët sugjerojnë gjithashtu se këto tregime pasqyrojnë frikën njerëzore nga e panjohura ose shërbejnë si portretizime të ekzagjeruara të fuqisë dhe dominimit.
Megjithatë, misteri mbetet. Pse shfaqen tregime të ngjashme për gjigantët në civilizime pa lidhje të dukshme midis tyre? A janë thjesht një rastësi apo një jehonë e zbehtë e një historie të harruar? Mungesa e provave të verifikueshme ka çuar në spekulime për shtypje ose konspiracion, me institucione si Smithsonian-i të akuzuar, pa prova, për fshehjen e zbulimeve të tilla për të ruajtur narrativat e vendosura historike.
Në fund të fundit, pyetja nëse gjigantët ecën ndonjëherë në Tokë mbetet pa përgjigje. Tregimet për këto qenie kolosale, qoftë metaforike, alegorike ose të rrënjosura në ndonjë të vërtetë të harruar, theksojnë magjepsjen tonë ndaj të panjohurës.
Ato simbolizojnë kureshtjen e pashuar njerëzore dhe na kujtojnë të vazhdojmë të eksplorojmë misteret e së kaluarës sonë të lashtë, edhe kur provat përfundimtare mbeten të pakapshme.