Plani sekret i Kinës për të dërguar armë në Libi, si u shfrytëzuan kompanitë e regjistruara në Britani/ Dronë në këmbim të naftës

Kina planifikoi të dërgonte drone të armatosur me vlerë 1 miliard dollarë në Libi duke përdorur një kompani predhash me bazë në Mbretërinë e Bashkuar për të shmangur ndalimin ndërkombëtar të armëve, zbuloi The Telegraph.

Skema synonte të dorëzonte deri në 92 dronë, të aftë për të ngarkuar raketa të shumta, ndërsa ngarkesa nga Kina në Libi ishte maskuar si ndihmë për koronavirusin – dhe në shkelje të drejtpërdrejtë të një embargoje të armëve nga Kombet e Bashkuara.

Në këmbim, Libia do të dërgonte fuçi nafte të papërpunuar në Kinë me një zbritje, me një pjesë të pagesës për dërgesën sekrete me dron.

Kina shpresonte se dërgimi i armëve do t’i jepte fund luftës civile shpejt, duke i lejuar Pekinit të fitonte ndikim dhe një terren në tregtinë e ardhshme me vendin e pasur me energji të Afrikës Veriore.

Detajet dolën nga një hetim i vazhdueshëm në Kanada, ku hetuesit kanë identifikuar tre bashkëpunëtorë të dyshuar që negociuan marrëveshjen ndërsa ishin të punësuar në Organizatën Ndërkombëtare të Aviacionit Civil (ICAO), një agjenci e OKB-së me qendër në Montreal.

Emailet që diskutojnë planin midis 2018 dhe 2021, të shqyrtuara nga hetuesit dhe të cituara në dokumentet e gjykatës kanadeze, janë parë nga The Telegraph. Ata përshkruajnë përdorimin e një rrjeti kompanish guaskë të regjistruara në MB, Egjipt dhe Tunizi për të kryer transaksione.

Hetimi zbuloi se subjektet e korporatave të regjistruara në Mbretërinë e Bashkuar mund të përdoreshin për të shmangur sanksionet dhe ndalimet duke mbuluar pagesat dhe transfertat ndërkombëtare.

“Qeveria kineze duket se ka miratuar një strategji për të ndihmuar Libinë në prokurimin dhe dërgimin e pajisjeve ushtarake përmes kompanive të përcaktuara dhe të miratuara nga qeveria kineze në mënyrë që të errësojë përfshirjen e drejtpërdrejtë të agjencive qeveritare”, shkroi hetuesi në dokumentet e gjykatës.

“Kjo skemë është një përpjekje e qëllimshme për të anashkaluar sanksionet e OKB-së që ishin në fuqi”, thuhet në dokumente.

Shanghai Gold Wing Aviation Technology, një kompani e regjistruar në MB në maj 2016, e cila drejtohet nga një shtetas kinez, zbulohet nga mesazhet se kishte rolin e menaxherit të projektit për marrëveshjen.

Kompania, e cila ka një adresë aktuale në Kullën Southbank të Londrës, nuk ka raportuar shumë aktivitet biznesi që nga inkorporimi. Njësia e listuar është një apartament banimi, siç zbuloi The Telegraph, kur një reporter vizitoi adresën në fund të nëntorit.

Një roje i tha The Telegraph se as në Shanghai Gold Wing dhe as drejtori i saj, Jingzhe Shi, 62 vjeç, nuk ishin të regjistruar në apartamentin në Londër.

Një total prej 2333 firmash janë regjistruar në atë adresë, sipas të dhënave të regjistrit të Kompanive. Brenda Kinës, Shanghai Gold Wing duket se ka pasur pak ose aspak aktivitet.

Një adresë në Kinë e listuar për drejtorin Shi, nuk ekziston.

Detajet e marrëveshjes së dronëve dolën pasi korrupsioni u hetua në ICAO. Policia në Montreal akuzoi dy burra në prill me dyshimin se kishin marrë pjesë në një komplot për të shitur naftë libiane, dronë të prodhimit kinez dhe pajisje ushtarake në Libi.

Fathi Ben Ahmed Mhaouek, 61 vjeç, u akuzua se ishte i lidhur me anën e naftës dhe Mahmud Mohamed Elsuwaye Sayeh, 37 vjeç, me të gjithë planin.

Kina ishte e interesuar të armatoste Libinë në mënyrë që të përshpejtonte përfundimin e luftës, në mënyrë që Pekini të mund të korrte përfitime ekonomike pasi të përfundonin luftimet – “duke përdorur luftën si një mjet për t’i dhënë fund luftës”, sipas emaileve që hetuesit shqyrtuan.

Në këmbim, nafta bruto me cilësi të lartë të Libisë do të forconte sigurinë energjetike të Kinës, duke rritur rezervat e saj të naftës në vend, ndërsa ajo zgjeroi me shpejtësi ndikimin e saj në Afrikë, me qëllimin afatgjatë për të ndryshuar ekuilibrin e fuqisë.

“Ideja është që ky të jetë një hap i parë në një mobilizim afatgjatë të burimeve, ekonomisë dhe territorit të Libisë, dhe mënyrës së korruptuar në të cilën ato po menaxhohen, për të çuar përpara interesat kineze, të cilat janë të gjera në kontinentin afrikan”, tha Alia Brahimi, një anëtare e lartë jorezidente në Këshillin Atlantik, e specializuar për Lindjen e Mesme dhe Afrikën e Veriut.

Ajo shtoi se “qeveritë e korruptuara dhe jo përfaqësuese që i shesin burimet kombëtare Rusisë dhe Kinës me çmime të ulëta në këmbim të armëve që mund të përdoren kundër popullit të tyre” është një “skenar distopik” që rrezikon të “normalizohet” nga marrëveshje si kjo.

Khalifa Haftar, komandanti i luftës që ushqen ambicie për të kontrolluar plotësisht Libinë, kontrollon pjesën më të madhe të aseteve kryesore të naftës të Libisë. Duke pasur parasysh fuqinë e tij mbi Korporatën Kombëtare të Naftës të vendit përmes lidhjeve të ngushta me kryetarin e saj, Farhat Bengdara, i japin fuqi për t’u përfshirë në marrëveshje të paligjshme, korruptive me shtete si Kina.

Marrëveshja me Libinë përfshinte deri në 92 dronë – gati 1/4 e totalit të shifrës publike të eksportuar gjatë dekadës së fundit, sipas të dhënave nga Instituti Ndërkombëtar i Kërkimeve të Paqes në Stokholm, i cili gjurmon transferimet globale të armëve.

Kjo tregon që Pekini, tashmë eksportuesi më i madh në botë i dronëve, mund të jetë duke dërguar shumë më tepër armë jashtë vendit në fshehtësi.

Dy raste të tjera të ngjashme që po hetohen në Itali dhe Spanjë tregojnë gjithashtu se ka të ngjarë të ketë më shumë dërgesa armësh që shkojnë nga Kina në Libi.

Në qershor, autoritetet italiane sekuestruan pjesë të dronëve kinezë që ishin maskuar si pajisje të turbinave me erë të destinuara për në Libi, sipas një deklarate nga policia doganore dhe agjencia doganore e Italisë.