Kurti: Për identitetin shqiptar, feja nuk ka qenë asnjëherë parësore
Në Kosovë, ku 93% e popullsisë u deklarua si myslimane, një numër në rritje i shqiptarëve etnikë po konvertohen në katolicizëm, duke u përpjekur të ringjallin një të kaluar para-islamike që e shohin si thelbësore për identitetin europian të vendit.
Gazeta amerikane The New York Times ka raportuar për këtë fenomen, i cili ka ngjallur diskutime dhe reagime të ndryshme në vend dhe jashtë tij.
Ceremonitë e konvertimit dhe simbolika e tyre
Në një ceremoni të fundit në një kishë në fshatin Llapushnik, At Fran Kolaj pagëzoi dhjetëra persona, duke theksuar se ky akt simbolizon rikthimin te rrënjët origjinale të shqiptarëve.
Kisha ishte zbukuruar me simbole kombëtare, si shqiponja dykrenare, që përzihen me ikonografinë fetare, duke shprehur një ndërthurje të identitetit kombëtar dhe atij fetar.
Sipas priftit dhe përkrahësve të tij, ky rikthim te krishterimi është një përpjekje për të forcuar identitetin shqiptar në kundërshtim me ndikimet nga Lindja e Mesme, të cilat ata i konsiderojnë si kërcënim për formën tradicionale të Islamit në Kosovë.
Një histori e komplikuar fetare
Para pushtimit osman në shekullin e 14-të, shqiptarët ishin kryesisht katolikë.
Me ardhjen e Perandorisë Osmane dhe futjen e Islamit, shumica e popullsisë ndryshuan fenë.
Megjithatë, disa familje shqiptare ruajtën fshehtas besimin katolik për breza, pavarësisht rreziqeve dhe presioneve sociale.
Historianët dhe arkeologët kanë gjetur dëshmi të pranisë së krishterimit në Kosovë që nga periudha romake.
Sidoqoftë, disa ekspertë, si Christophe Goddard, theksojnë se interpretimi i kësaj historie në kontekst modern shpesh bëhet për qëllime politike.
Debatet dhe kundërshtimet
Lëvizja e kthimit ka ngjallur polemika brenda dhe jashtë vendit.
Historiani Durim Abdullahu sugjeron se kjo shtysë mund të shërbejë për qëllime politike, duke e lidhur me përpjekjet për përçarje në shoqërinë kosovare.
Ndërkohë, Kryemyftiu i Kosovës, Naim Tërnava, ka paralajmëruar se këto konvertime mund të rrezikojnë harmoninë fetare të vendit.
Megjithëse deri më tani nuk ka pasur reagime të dhunshme ndaj këtyre ceremonive, lëvizja është kritikuar ashpër në mediat sociale dhe ka ngjallur debate për rolin e fesë në identitetin shqiptar.
Përplasja e vizioneve për të ardhmen e Kosovës
Përkrahësit e lëvizjes e shohin kthimin te krishterimi si një hap drejt forcimit të lidhjeve të Kosovës me Bashkimin Europian dhe largimit nga ndikimet islame.
Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, në një intervistë për NYT, hodhi poshtë rëndësinë e fesë për identitetin shqiptar.
Ai ka theksuar se për shqiptarët identiteti kombëtar është mbi atë fetar.
“Për ne, fetë erdhën dhe shkuan, por jemi ende këtu. Për shqiptarët, për sa i përket identitetit, feja nuk ka qenë asnjëherë e rëndësisë së parë”, ka thënë Kurti.
Një udhëkryq mes historisë dhe politikës
Lëvizja për kthimin në katolicizëm vazhdon të ngjallë debat, duke vënë në dukje tensionet mes historisë, identitetit dhe qëllimeve politike në një shoqëri që ka qenë tradicionalisht e njohur për harmoninë ndërfetare.
E ardhmja e këtij fenomeni do të varet nga aftësia e shoqërisë kosovare për të ruajtur balancën mes traditave të saj fetare dhe aspekteve të reja të vetëidentifikimit.
