Groenlanda do të mbajë zgjedhje të përgjithshme më 11 mars, pas shpalljes së kryeministrit Mute Egede të martën (4 shkurt). Këto zgjedhje vijnë në një moment kur ishulli i madh arktik, një territor gjysmë-autonom i Danimarkës, është vendosur në qendër të vëmendjes ndërkombëtare, veçanërisht për shkak të interesit të Presidentit të Shteteve të Bashkuara të Amerikës, Donald Trump, për ta blerë atë.
Pavarësia dhe marrëdhëniet me Danimarkën e SHBA-në
Çështja kryesore në fushatën zgjedhore pritet të jetë aspirata për pavarësi e Groenlandës dhe marrëdhëniet e saj me Danimarkën dhe Shtetet e Bashkuara, shkruan A2 CNN. Interesi i Trump për blerjen e ishullit, një ide që ai e kishte shprehur për herë të parë në vitin 2019, u përsërit edhe muajin e kaluar, duke nënkuptuar se mund të përdorte forcën ekonomike ose ushtarake për ta arritur këtë qëllim.
Në përgjigje të kësaj, Parlamenti i Groenlandës ka ndërmarrë hapa për të parandaluar ndërhyrjet e huaja në proceset e saj politike. Ligjvënësit votuan për ndalimin e donacioneve politike nga jashtë dhe ato anonime, si dhe për forcimin e rregullave mbi investimet e huaja në pasuritë e paluajtshme dhe prona.
Një kohë vendimtare për Groenlandën
“Kjo është një kohë që nuk e kemi përjetuar kurrë më parë në vendin tonë. Nuk është momenti për përçarje të brendshme”, u shpreh kryeministri Egede në një postim në rrjetet sociale, pa përmendur drejtpërdrejt Trump-in.
Lëvizja për pavarësi nga Danimarka ka fituar vrull në vitet e fundit, por mbetet një çështje komplekse dhe e ndjeshme. Egede, i cili do të festojë 38-vjetorin e tij në ditën e zgjedhjeve, është një mbështetës i pavarësisë, por nuk ka paraqitur ende një plan konkret për arritjen e saj.
Partitë dhe qëndrimet e tyre mbi Pavarësinë
Egede kryeson një koalicion qeverisës të përbërë nga partia e tij e majtë, Inuit Ataqatigiit, dhe partia social-demokrate Siumut. Të pesë partitë parlamentare të Groenlandës mbështesin idenë e pavarësisë, por ndryshojnë në pikëpamjet e tyre për mënyrën dhe kohën se kur ajo duhet të arrihet.
Partia opozitare Naleraq, e cila aktualisht ka pesë vende në parlamentin prej 31 vendesh, është e vetmja që kërkon shkëputje të menjëhershme nga Danimarka. “Pjesa më e rëndësishme e fushatës sonë zgjedhore do të jetë nisja e procesit të pavarësisë nga Danimarka”, deklaroi lideri i Naleraq, Pele Broberg.
Ekonomia dhe sfidat e Pavarësisë
Groenlanda zotëron burime minerale të pasura dhe të paeksploruara, por ekonomia e saj mbetet e brishtë, e mbështetur kryesisht në industrinë e peshkimit dhe ndihmën financiare nga Danimarka, shkruan A2 CNN. Nëse do të shkëputej plotësisht, Groenlanda do të duhej të gjente burime të reja financimi për të zëvendësuar subvencionet që merr aktualisht.
Një sondazh i fundit i kryer nga Verian për gazetat daneze dhe groenlandeze tregon se shumica e qytetarëve do të votonin për pavarësi nëse një referendum do të mbahej sot. Megjithatë, 45% e të anketuarve u shprehën se do të kundërshtonin pavarësinë nëse ajo do të përkeqësonte standardin e jetesës, duke treguar se rruga drejt një Groenlande të pavarur mbetet e pasigurt.
Një zgjedhje historike
Rezultati i zgjedhjeve të 11 marsit do të ndikojë drejtpërdrejt në të ardhmen e Groenlandës, marrëdhëniet e saj me Danimarkën dhe Shtetet e Bashkuara, si dhe në rrugëtimin e saj të mundshëm drejt pavarësisë. Në këtë moment kritik, votuesit groenlandezë do të përcaktojnë se cilën rrugë do të ndjekë vendi i tyre në vitet që vijnë. (A2 Televizion)