Kryeministri polak Donald Tusk e quajti historik samitin e Londrës, duke vënë në dukje se ai u zhvillua në një kohë sfide të madhe për të gjithë Evropën, jo vetëm për BE-në dhe Ukrainën.
Tusk tha se nuk kishte dyshim se kush ishte agresori dhe kush ishte viktima, dhe se Evropa kishte mbajtur qartë anën e duhur, por ai konfirmoi se ka pasur diskutime për nevojën që vendet evropiane të marrin më shumë përgjegjësi për financimin dhe mbrojtjen ushtarake.
“Të gjithë, pa përjashtim, duan që NATO të mbijetojë”
Ai kujtoi se Polonia jep kontributin më të madh financiar në NATO me një peshë prej 4.7% të PBB-së, duke shprehur kënaqësinë që gjithnjë e më shumë vende po kalojnë nga fjalët në investime konkrete.
Ai hodhi poshtë spekulimet për një përçarje të përhershme midis Evropës dhe SHBA.
“Ne nuk duhet të lejojmë që kjo të ndodhë. Të gjithë, pa përjashtim, duan që marrëdhëniet transatlantike të jenë sa më të forta,” tha Tusk.
Duke folur për samitin e ardhshëm të Këshillit Evropian, Tusk shprehu optimizëm të kujdesshëm, duke shpresuar në një mesazh të qartë për Vladimir Putinin se Perëndimi nuk do t’i nënshtrohet shantazheve dhe agresionit.
“Shpresoj se uniteti evropian do të ndikojë në Trump”
Ai theksoi gjithashtu nevojën për të krijuar një plan konkret negociues që do të përfshinte Evropën, Turqinë dhe Kanadanë, duke paralajmëruar se aktualisht nuk ka “asnjë plan”, gjë që po krijon një ndjenjë kaosi dhe po çon në skena siç pamë në Uashington.
“Ne duhet të propozojmë me qetësi një pozicion sistematik dhe të përbashkët që do të formësojë negociatat e ardhshme në emër të aleatëve,” tha Tusk.
Ai shtoi se shpreson se demonstrimi i unitetit evropian do të ndikojë në Trump dhe do ta inkurajojë atë të jetë më i hapur ndaj kërkesave të Ukrainës.
“Nuk ka unitet për sekuestrimin e aseteve ruse”
Ai zbuloi gjithashtu se shumë liderë ndanë mendimet e tyre për takimin Zelensky-Trump gjatë samitit, me disa që ishin “të zymtë”, por të gjithë theksuan rëndësinë e ruajtjes së unitetit.
Tusk konfirmoi se nuk u diskutua për garancitë e sigurisë për Ukrainën në samit, duke paralajmëruar se deklarata të tilla duhet të jenë të forta dhe detyruese në mënyrë që të mos krijojnë një “iluzion të rremë sigurie”.
Ai gjithashtu theksoi se Polonia nuk ka ndërmend të dërgojë trupa në Ukrainë.
Lidhur me sekuestrimin e aseteve ruse, Tusk pranoi se nuk ka unitet, megjithëse të gjithë liderët janë në parim në favor të idesë. Megjithatë, disa vende kanë frikë nga pasojat e mundshme për euron dhe sistemin bankar.
“Polonia është një avokate e fortë për këtë çështje, por le të jemi realistë – si vend jashtë eurozonës, vota jonë nuk do të jetë vendimtare”, tha Tusk.
Pavarësisht gjithçkaje, ai theksoi rëndësinë e zgjatjes së sanksioneve të BE-së kundër Rusisë, pavarësisht kërcënimit të një vetoje nga Hungaria.