Projektligji për energjinë, si një nga harmonizimet më të rëndësishme ligjore me legjislacionin e BE-së për energjinë, kaloi në lexim të dytë para komisioneve përkatëse parlamentare për çështjet ekonomike, politikat e punës dhe energjisë dhe komisionit legjislativ të ligjit. Në fazën e leximit të dytë, teksti i Projektligjit të ndryshuar për Energjinë u shqyrtua në seancë të Kuvendit, i cili ndoqi procedurën e miratimit të ligjit dhe publikimin e tij në Gazetën zyrtare. Si përkrahës të projektligjit, ne presim që ai të miratohet gjatë këtij muaji, i cili do të respektojë plotësisht afatet për miratimin e agjendës së reformave dhe angazhimet ndaj Komunitetit evropian të energjisë në të cilin jemi anëtar.
“Bëhet fjalë për një ligj kyç që hap mundësi të reja për tregun dhe siguron kushte të drejta për të gjithë pjesëmarrësit – qytetarët, përmes ekonomisë, institucioneve publike. Ky është një ligj që e sjell Maqedoninë një hap më afër tregut evropian të energjisë, por gjithashtu forcon stabilitetin dhe qëndrueshmërinë tonë të brendshme”, theksoi ministrja Sanja Bozhinovska.
Gjatë debatit u pranuan 61 amendamente (u paraqitën 71 amendamente) nga deputetët nga të gjitha grupet parlamentare, duke demonstruar kështu publikisht qëllimin e Ministrisë së Energjetikës, Minierave dhe Burimeve Minerale për të përfunduar procesin legjislativ në një procedurë të hapur, transparente dhe gjithëpërfshirëse. Qëllimi përfundimtar i Ministrisë është miratimi i një ligji të harmonizuar dhe të zbatueshëm në interes të qytetarëve dhe sistemit energjetik.
Në debatin e amendamenteve, u miratuan një numër ndryshime thelbësore, dhe si më të rëndësishmet veçojmë amendamentet në lidhje me: futjen e detyrueshme të ruajtjes (baterive) për termocentrale të reja nga një burim i ndryshueshëm i energjisë së rinovueshme; futja e një detyrimi për investitorët që të provojnë se kanë fonde në vlerë prej 100,000 euro në një llogari ose në aktive fikse gjatë lëshimit të licencës për kryerjen e aktiviteteve energjetike, tregtisë dhe furnizimit me energji elektrike; sqaroi dispozitat për emërimin dhe shkarkimin e anëtarëve të Komisionit rregullator të energjisë; përjashtimi që një kompani e shpërndarjes së gazit të jetë në gjendje të kryejë furnizimin me gaz, furnizimin me gaz me detyrim shërbimi publik dhe furnizimin me gaz si mjet i fundit, nëse ka më pak se 100,000 konsumatorë të përfshirë; pjesa e të ardhurave shtesë për operatorin e sistemit të shpërndarjes së energjisë elektrike që shet energji elektrike të tepërt për çdo shitje që të ketë detyrim të raportojë në Komisionin rregullator të energjisë; në seksionin e veçantë të kontabilitetit, një detyrim i të licencuarve për të kryer aktivitete energjetike i shtohet faturës vjetore të dorëzuar në Regjistrin qendror veçmas sipas kodit të aktivitetit për të treguar të ardhurat nga çdo aktivitet energjetik për të cilin ata kanë licencë; dispozitat kalimtare për vendimet ekzistuese të certifikimit për MEPSO dhe NOMAGAS si dhe dispozitat kalimtare për operatorët e energjisë që ne prezantojmë për herë të parë si aktivitete energjetike sipas këtij ligji që kërkojnë licencë për kryerjen e aktivitetit.

Cilat janë përfitimet kryesore të ligjit të ri?
Me transpozimin e direktivave të Pakos së katërt energjetike të BE-së, Maqedonia do të përfitoj:
• Një treg i liberalizuar, transparent dhe konkurrues i energjisë elektrike, që do të nënkuptojë më shumë zgjedhje dhe çmime më të drejta për konsumatorët;
• Prezantimi i matësve inteligjentë, i cili lejon matjen e saktë të konsumit real të energjisë elektrike dhe njohuritë e përdoruesve fundorë për konsumin e tyre të energjisë elektrike në baza ditore;
• Mbështetje për koncepte të reja si komunitetet e energjisë qytetare dhe modelet e menaxhimit aktiv të kërkesës;
• Rritja e likuiditetit të tregut dhe aksesit në burime të shumta të furnizimit për ekonominë dhe mundësi të barabarta investimi për të gjithë;
• Stabiliteti i infrastrukturës, përmes investimeve në sistemet e magazinimit dhe digjitalizimit të sistemeve.
Në kuadër të reformës së re energjetike, Ministria e Energjisë, Minierave dhe Burimeve Minerale, në përputhje me kompetencat e saj, zbatoi ligjërisht transferimin e strukturës pronësie të operatorit të sistemit të transmetimit MEPSO, si pjesë e përpjekjeve për kontrollin, koordinimin dhe menaxhimin më të mirë të rrjetit të transmetimit.
“Një sistem transmetimi i qëndrueshëm dhe i menaxhuar në mënyrë profesionale është një parakusht për rritjen e rinovueshme dhe një furnizim të besueshëm për familjet dhe industrinë. Me këtë vendim, ne forcojmë kapacitetin e shtetit për t’iu përgjigjur sfidave të tranzicionit energjetik”, shtoi ministrja Bozhinovska.
Me respekt,
Ministria e energjetikës, minierave dhe burimeve minerale