Zbulohet gjallesa që përcjell elektricitetin si një tel

Sot, shoqëria njerëzore funksionon falë elektricitetit artificial të gjeneruar nga turbinat, reaktorët bërthamorë dhe panelet diellore. Por hetimet e para mbi mrekullitë e elektricitetit kanë pasur origjinë biologjike. Thalesi i Miletit (i konsideruar si shkencëtari i parë në botën perëndimore) u përpoq të kuptonte shkakun e elektricitetit statik, dhe aftësitë elektrike të bretkosave dhe ngjalave frymëzuan Alessandro Voltën të shpikë baterinë e parë. Ti dhe unë jemi gjallë sot falë fushës bioelektrike që përshkon qelizat tona.

Edhe pse kemi avancuar që nga bateria e parë e Voltës e frymëzuar nga peshqit, bota e bioelektricitetit ende ka shumë për të ofruar. Kjo bëhet e qartë në një studim të ri, të botuar këtë javë në revistën Applied and Environmental Microbiology, që përshkruan zbulimin e një bakteri të ri “kabel”, i ndërtuar nga qeliza në formë shufre të bashkuara njëra pas tjetrës, në bregun qendror të Oregonit. I quajtur Ca. Electrothrix yaqonensis, në nder të popullit Yaqo’n në tokat amtare të të cilëve u bë zbulimi, ky bakter është i aftë në përcjelljen e elektricitetit.

Për shkak të trupave të tyre në formë shufre, këto qeliza krijojnë fije që mund të shtrihen deri në disa centimetra në gjatësi. Një veçori e rrallë mes baktereve, përcjellshmëria e ca. electrothrix yaqonensis ka të ngjarë të vijë nga optimizimi i proceseve metabolike në mjedisin e tij.

“Kjo specie e re duket të jetë një urë, një degë e hershme brenda grupit ca. electrothrix, çka sugjeron se ajo mund të ofrojë njohuri të reja për mënyrën se si këto baktere janë zhvilluar dhe si mund të funksionojnë në mjedise të ndryshme,” tha Cheng Li, kërkues pasdoktoral në Universitetin Shtetëror të Oregonit dhe bashkautor i studimit. “Ajo dallohet nga të gjitha speciet e tjera të përshkruara të baktereve kabel për sa i përket potencialit të saj metabolik, dhe ka veçori të dallueshme strukturore, duke përfshirë rrudha të theksuara në sipërfaqe, deri në tri herë më të gjera se ato që shihen në speciet e tjera, të cilat përmbajnë fibra shumë përçuese të përbëra nga molekula unike me bazë nikeli.”

Me fjalë të tjera, është një bakter bioelektrik i fuqizuar. Kjo mund ta bëjë bakterin veçanërisht të dobishëm në një sërë fushash, përfshirë mjekësinë, industrinë dhe monitorimin e mjedisit. Megjithatë, aftësia më emocionuese është përdorimi i tij si mjet për pastrimin e ndotësve.

“Këto baktere mund të transferojnë elektrone për të pastruar ndotësit, kështu që mund të përdoren për të larguar substancat e dëmshme nga sedimentet,” tha Li. “Gjithashtu, ndërtimi i tyre me një proteinë përçuese prej nikeli mund të frymëzojë teknologji të reja bioelektronike.”

Pastrimi i ndotjes shpesh është një nga pjesët më të kushtueshme dhe që kërkon më shumë kohë në projektet infrastrukturore, veçanërisht kur një zonë e mëparshme industriale synon të shndërrohet në park apo hapësirë tjetër publike. Përdorimi i baktereve me biologji elektrike për të pastruar tokën mund të jetë një ndihmesë e madhe për përpjekjet mjedisore.

Të kuptuarit tanë të elektricitetit ka përparuar shumë që nga Greqia e Lashtë, por bota biologjike ende ka disa truke elektrizuese për të na mësuar. / Popular Mechanics – Syri.net