"Bozhinovska: Çatitë diellore, fatura të qëndrueshme: Maqedonia po ndërton një të ardhme energjetike për të gjithë"

Maqedonia është e gatshme për një model të ri energjetik – të drejtë, transparent dhe socialisht të
përgjegjshëm. Ky ishte mesazhi i ngjarjes së sotme për promovimin e raportit të Qendrës së
OECD-së për Zhvillim: "Çmimet dhe subvencionet e energjisë në Ballkanin Perëndimor:
Reformat për një të ardhme të drejtë dhe të gjelbër", të cilin iu drejtua ministrja e Energjetikës,
Minierave dhe Burimeve Minerale, Sanja Bozhinovska.
Raporti, i përgatitur me mbështetjen e partnerëve ndërkombëtarë, ofron një pasqyrë të qartë të
kostove fiskale që lidhen me subvencionet e energjisë, me fokus të veçantë në periudhën e krizës
energjetike në 2021-2022.
Sipas analizës, në periudhën 2018-2023, Maqedonia ka ndarë fonde serioze dhe mbështetje të
drejtpërdrejtë për sektorin energjetik. Siç theksoi ministrja Bozhinovska, shumica e këtyre
fondeve kishin për qëllim amortizimin e goditjeve të çmimeve dhe mbrojtjen e standardeve të
jetesës së qytetarëve në kohë krizash globale. Por, siç tregon edhe raporti, modeli ekzistues i
subvencioneve uniforme shpesh kontribuon në një zhvendosje më të madhe në familjet me
shpenzime më të larta sesa në kategoritë e cenueshme.
"Me Ligjin e ri të Energjisë, ne kemi ndërmarrë një hap kyç – ne po kalojmë nga mbështetja
universale në mbrojtjen sociale të synuar, bazuar në kushtet reale të familjes, jo vetëm në
konsum", tha Bozhinovska, duke bërë të ditur se në bashkëpunim me Ministrinë e Politikës
Sociale, po krijohet edhe një metodologji për matjen e varfërisë energjetike.
Ministrja theksoi gjithashtu sistemin e tarifave të bllokut që është në fuqi që nga korriku 2022,
por vuri në dukje kufizimet e tij: "Familjet me anëtarë të shumtë ose njerëzit me sëmundje
kronike, të cilët kanë një nevojë reale për konsum më të lartë, janë të ekspozuara ndaj çmimeve
më të larta pavarësisht statusit të tyre shoqëror".
Në panelin e diskutimit me përfaqësues kyç nga institucionet, sektori civil dhe partnerët
ndërkombëtarë, u hapën çështjet e liberalizimit të tregut, financimit të tranzicionit energjetik dhe
nevojës për zgjidhje inovative dhe shpërndarje të barabartë të fondeve publike.
Ligji i Energjisë gjithashtu parashikon mekanizma të rinj për të mbrojtjen e konsumatorëve të
cenueshëm – të tilla si mbështetja e drejtpërdrejtë financiare, ndalimi i shkëputjes nga rrjeti në
kushtet e dimrit dhe subvencionet për efikasitetin e energjisë. Për më tepër, ai prezanton
mundësinë që çdo konsumator të ndryshojë furnizuesin e tij të energjisë elektrike brenda 48
orëve, pa kosto, gjë që hap tregun për konkurrencë të ndershme.

"Ky ligj nuk është vetëm një rregullore teknike – është një pasqyrim i vendosmërisë sonë për të
ndërtuar një sistem energjetik që është ekonomikisht i qëndrueshëm, i drejtë shoqërisht dhe i
përgjegjshëm për mjedisin. "Vizioni ynë është i qartë – një Maqedoni me panele diellore në çati,
automjete elektrike në rrugë dhe fatura të qëndrueshme të energjisë elektrike", tha Bozhinovska,
duke theksuar se raporte si ky nga OECD janë një mjet për politika më të mira, me një qëllim të
qartë – një tranzicion të drejtë në të cilin askush nuk do të lihet jashtë.
Ngjarja mblodhi së bashku politikëbërësit, përfaqësues të sektorit civil dhe organizatave
ndërkombëtare në një angazhim të përbashkët për një të ardhme të drejtë dhe të gjelbër të
energjisë së Maqedonisë.