Murtezani: Qëndrimet e Bullgarisë duhet të ndahen nga ato të shteteve të tjera anëtare të BE-së

Ministri i Çështjeve Evropiane, Orhan Murtezani, deklaroi se është e nevojshme të bëhet dallim midis qëndrimeve të Bullgarisë dhe shteteve të tjera anëtare të Bashkimit Evropian që njohin identitetin dhe gjuhën maqedonase. Sipas tij, për ne, çdo gjë që bën dallim midis qëndrimit dypalësh të Bullgarisë dhe qëndrimit të përbashkët të të gjitha shteteve anëtare të BE-së është e mirëseardhur, duke dalluar se çfarë është çështje e aspektit dypalësh të identitetit dhe çfarë është çështje e pranimit në Union.

“Mendoj se individualisht, nëse i dëgjojmë të 26 vendet e tjera, të gjitha ato njohin si identitetin maqedonas ashtu edhe gjuhën maqedonase. Kjo nuk është në diskutim. Megjithatë, me Rezolutë, vullneti i tyre do të konfirmohet më tej. Kjo është arsyeja pse ne këmbëngulim në ndarjen e qëndrimeve të shteteve të tjera anëtare dhe Bullgarisë, në lidhje me çështjen dypalëshe”, tha Murtezani pas tryezës së sotme “Peizazhi Gjeopolitik dhe Zgjerimi i BE-së: Perspektivat për Maqedoninë e Veriut dhe vendet e tjera kandidate nga Ballkani Perëndimor”, e cila u mbajt në Akademinë e Shkencave dhe Arteve të Maqedonisë.

Lidhur me reformat dhe ndryshimet kushtetuese, Murtezani theksoi se procesi është në vazhdim, por se nevojitet një marrëveshje më e gjerë politike për përfshirjen e bullgarëve në Kushtetutë.

“Pjesa e parë ka të bëjë me reformat dhe për të cilat po punohet vazhdimisht. Disa nga reformat po zbatohen me intensitet më të madh, disa me intensitet të reduktuar. Megjithatë, është një proces i vazhdueshëm. Sa i përket përfshirjes së bullgarëve në preambulën e Kushtetutës sonë, është një çështje që kërkon konsensus më të gjerë politik dhe një shumicë prej dy të tretash në Parlament. Për sa kohë që nuk kemi një konsensus të gjerë politik dhe një shumicë prej dy të tretash në Parlament, dhe para kësaj të gjitha shqetësimet ose kërkesat tona duhet të vendosen në tryezë dhe të diskutohen, nuk do të ketë hapësirë ​​politike për të bërë hap përpara”, tha Murtezani.

Lidhur me mundësinë e futjes së mbiemrit “modern” para gjuhës dhe identitetit maqedonas në raportin e Parlamentit Evropian, ministri bëri thirrje për durim dhe përmbajtje.

“Para së gjithash, mendoj se nuk duhet të paragjykojmë që tani e tutje. Le të shohim se si do të zhvillohet procesi deri në fund. Shpresojmë që ajo që u zhvillua në hapin e parë të përfundojë në të dytin. Megjithatë, kjo është çështje konsensusi të brendshëm politik në PE. Sigurisht, do të donim që identiteti të mbetej ashtu siç e besojmë dhe e ndiejmë, por le të presim vendimin përfundimtar dhe pastaj do ta shohim”, tha ministri.

Komiteti i Punëve të Jashtme (AFET) i Parlamentit Evropian miratoi Projekt-Raportin për vendin të përgatitur nga eurodeputeti austriak Thomas Weitz me 40 vota “pro”, 19 “kundër” dhe 10 “abstenime”.

Pas votimit, një eurodeputet bullgar njoftoi se do të propozonte një shtesë me një “mendim pakice” si shtesë në Raport.

Një amendament u paraqit gjithashtu sipas një procedure të shkurtuar për të futur fjalën “modern (bashkëkohor)” para gjuhës dhe identitetit maqedonas në Raport, por sipas Rregullores së Punës, ai nuk u vu në votim sepse të paktën gjashtë deputetë që janë anëtarë të AFET votuan kundër një propozimi të tillë. Rregullorja e Punës përcakton që një amendament i propozuar nuk do të vihet në votim nëse të paktën pesë eurodeputetë votojnë kundër propozimit.

Raporti i Weitz do të paraqitet në seancën plenare të Parlamentit Evropian në seancën e tij nga 7 deri më 10 korrik në Strasburg.

Përndryshe, Maqedonia e Veriut duhet t’i bëjë ndryshimet kushtetuese për të vazhduar rrugën drejt BE-së. Ndryshimi kushtetutës përfshin shtimin e bullgarëve dhe etnive tjera në Kushtetutë.

Kjo vjen si rezultat i asaj që Maqedonia e Veriut pas 17 vitesh me 19 korrik të vitit 2022 filloi bisedimet qasëse me BE-në me mbajtjen e konferencës së parë ndërqeveritare, pas miratimit të propozimit francez të cilin Maqedonia e Veriut e miratoi më 16 korrik 2022.

Propozimi atë kohë u votua në parlament pa pjesëmarrjen e opozitës së atëhershme e cila tani është në pushtet.

Ndryshimi i Kushtetutës kërkon shumicë prej dy të tretash dhe negociatat me BE-në nuk do të fillojnë derisa të bëhen këto ndryshime.