Gjykata Kushtetuese Federale: Gjermania nuk është përgjegjëse për dronët vdekjeprurës

Baza ushtarake amerikane Ramstein lejohet të përdoret për sulme me dronë, por Gjermania ende ka një detyrim për të mbrojtur të drejtat themelore të njeriut. Këtu, vlerësimi i secilit rast individual është thelbësor.

A zbatohet e drejta për jetë dhe integritet fizik, e garantuar nga Kushtetuta Gjermane, edhe kur vende të tjera vrasin njerëz larg Gjermanisë, me ndihmën gjermane, qoftë edhe në mënyrë indirekte? Gjykata Kushtetuese e Gjermanisë duhej t’i përgjigjej kësaj pyetjeje komplekse.

Arsyeja për këtë ishte një padi e ngritur nga dy burra, të afërmit e të cilëve u vranë në vitin 2012 në një sulm të synuar me dronë amerikan në Jemen. Me këtë rast, u përdor edhe infrastruktura teknike e bazës amerikane Ramstein, në Rheinland-Pfalz. Në rastin konkret, padia u rrëzua si e pabazë.

Por vendimi nuk jep leje të plotë për operacione të ardhshme me dronë që mund të jenë vdekjeprurëse. Në shpjegim thuhet se Gjermania duhet të mbrojë të drejtat themelore të njeriut dhe normat kryesore të së drejtës ndërkombëtare humanitare kur bëhet fjalë për të huajt jashtë vendit. Megjithatë, Gjykata i dha qeverisë gjermane liri të gjerë veprimi për të vendosur në fushën e politikës së jashtme dhe të sigurisë.

Detyrimi i mbrojtjes që gjykata ka deklaruar tani lidhet me dy parakushte: duhet të ketë një lidhje mjaftueshëm të qartë me autoritetin shtetëror gjerman dhe duhet të ketë një kërcënim serioz të një shkeljeje sistematike të së drejtës ndërkombëtare.

Në rastin e sulmeve me dronë në Jemen, sipas Gjykatës, ky nuk ishte rasti. Shtetet e Bashkuara janë vlerësuar si një vend që merr parasysh mbrojtjen e civilëve në luftën kundër terrorizmit ndërkombëtar. Vendimi përmend “objektiva legjitime ushtarake”.

Vdekja e njerëzve të pafajshëm

Është veçanërisht tragjike që sulmi, i cili u drejtua nga Ramstein, vrau civilë të pafajshëm përveç terroristëve të dyshuar. Ekspertja ligjore Paulina Starski nga Universiteti i Freiburgut e kritikoi këtë në emisionin publik Phönix: “Nëse nuk e dinë saktësisht se kë po sulmojnë, duhet të supozojnë se është një civil.”

Kjo është arsyeja pse vrasjet e synuara janë shpesh shumë problematike nga pikëpamja humanitare dhe ligjore ndërkombëtare, thotë ajo.

Ajo gjithashtu theksoi se Forcat Ajrore Amerikane nuk do të kishin nevojë për mbështetje logjistike nga Ramstein nëse do të mund të drejtonin raketat e tyre, të cilat kontrollohen nga Florida, drejt objektivave. Kjo është bërë për shkak të konfiguracionit të terrenit. Teknikisht, ky ishte edhe objekti i vendimit nga Gjykata Kushtetuese.

Radiolidhjet direkte midis SHBA-së dhe Jemenit nuk janë të mundura. Kjo është arsyeja pse Ramstein është me rëndësi për sulmet në këtë pjesë të botës.

I gjithë procesi është teknikisht shumë i thjeshtë: Një pilot droni është ulur në Florida, i lidhur me një kabllo optike me një qendër në Ramstein. Në fund të fundit, një shtypje e vetme e një butoni është e mjaftueshme për të drejtuar armën vdekjeprurëse drejt objektit të synuar.

Paditësit e zhgënjyer, qeveria gjermane e lehtësuar

Avokati i paditësve jemenas, Andreas Schüller, e quajti vendimin e Gjykatës Kushtetuese Federale të dhimbshëm dhe zhgënjyes. Megjithatë, formulimi i ri ofron udhëzime të qarta për rastet e ardhshme: “Pas vendimit të sotëm, janë të mundshme situata në të cilat shkeljet e të drejtave të njeriut dhe ndërkombëtare jashtë vendit mund të përfundojnë para gjykatave gjermane.”

Qeveria gjermane reagoi me lehtësim. Sekretari i Shtetit në Ministrinë e Mbrojtjes, Nils Schmid, theksoi se gjithmonë është treguar kujdes për respektimin e së drejtës ndërkombëtare. Sipas tij, vendimi i jep gjithashtu politikës së sigurisë së Gjermanisë “lirinë e nevojshme të veprimit” për të mbetur një aleat i besueshëm./DW