15 milionë euro nga Banka Botërore: Kredi edhe për arsimin fillor!

Shteti do të marrë një kredi të re nga Banka Ndërkombëtare për Rindërtim dhe Zhvillim, e cila do të jetë e dedikuar ekskluzivisht për Ministrinë e Arsimit, konkretisht për përmirësimin e arsimit fillor. “Maqedonia merr borxh nga Banka Ndërkombëtare për Rindërtim dhe Zhvillim – Banka Botërore me një hua në shumë prej 15.000.000 euro, e dedikuar për financimin shtesë të Projektit për përmirësimin e arsimit fillor”, thuhet në Ligjin e dorëzuar në Kuvend.

Në të është theksuar se me Marrëveshjen për hua për financimin shtesë të Projektit për përmirësimin e arsimit fillor, i cili do të lidhet midis Maqedonisë dhe BIRD – Banka Botërore.

Është përcaktuar se afati për shlyerjen e huas është 12 vjet, me përfshirje të një periudhe grejs prej tre vitesh. Norma e interesit është EURIBOR gjashtëmujor me diferencë variabile. “Huat do të shlyhen në 18 këste gjashtëmujore, prej të cilave 17 këste gjashtëmujore secila në shumë prej 5.56 për qind nga shuma e huas, ndërsa kësti i fundit, i 18-ti, në shumë prej 5,48 për qind nga shuma e huas. Huat nga ky ligj do të shlyhen më 15 qershor dhe më 15 dhjetor çdo vit”, theksohet në zgjidhjen ligjore të dorëzuar deputetëve.

Parakusht për lidhjen e marrëveshjes është miratimi i Ligjit për huamarrje, në përputhje me procedurën për huamarrje me lidhjen e Marrëveshjes për hua të përcaktuar në Ligjin për borxhin publik, si dhe pagesa e provizioneve për bankën. “Sipas rregulloreve të Bankës Ndërkombëtare për Rindërtim dhe Zhvillim – Banka Botërore, Republika e Maqedonisë së Veriut si huamarrëse ka për obligim t’i paguajë Bankës Ndërkombëtare për Rindërtim dhe Zhvillim – Bankës Botërore një provizion të njëhershëm prej 0.25 për qind nga shuma e huas (Front-end-fee). Ky provizion do të paguhet njëherazi nga mjetet e huas. Maqedonia do t’i paguajë Bankës Ndërkombëtare për Rindërtim dhe Zhvillim – Bankës Botërore provizion në lartësi prej 0.25 për qind nga pjesa e papërfituar e huas në nivel vjetor”, sqarohet në ligj.

Pas miratimit të Ligjit për huamarrje nga ana e Kuvendit dhe publikimit të tij në “Gazetën Zyrtare të Republikës së Maqedonisë së Veriut”, është paraparë lidhja e Marrëveshjes për hua. “Qëllimi themelor i projektit është përmirësimi i kushteve për mësim në arsimin fillor. Projekti do të ndikojë mbi një grup të gjerë të palëve të interesuara siç janë mësimdhënësit, nxënësit, prindërit, nëpunësit e pushtetit lokal, kategoritë e cenueshme. Përfituesit e drejtpërdrejtë të projektit do të përfshijnë nxënës të arsimit fillor, por fokusi do të vihet mbi kategoritë e cenueshme të nxënësve. Nga këto kategori të nxënësve pritet të përfitojnë nga kushtet e përmirësuara për mësim në shkollat e tyre, si dhe nga mësuesit më të trajnuar. Mësuesit e arsimit fillor, drejtorët e shkollave dhe bashkëpunëtorët profesionalë do të kenë përfitime nga zhvillimi më efikas profesional dhe karrierës, nga mjetet mësimore dhe programi i granteve për zbatimin e programeve të tyre zhvillimore dhe realizimin e modelit për qëndrim të zgjatur në shkollë”, sqarohet në zgjidhjen ligjore të dorëzuar deputetëve.

Projekti për përmirësimin e arsimit fillor ishte përgatitur në kuadër të Strategjisë së Bankës Ndërkombëtare për Rindërtim dhe Zhvillim për partneritet me shtetin tonë për periudhën 2019-2023. Projekti implementohet me sukses nga Ministria e Arsimit dhe Shkencës që nga prilli i vitit 2021 kur është lidhur edhe Marrëveshja për hua. Afati i fundit për implementimin e projektit është 27 shkurt 2026. Nga shuma e përgjithshme e huas që arrin 21.500.000 euro, përqindja e mjeteve të tërhequra deri më 31 maj 2025 arrin 89.80 për qind. Në implementimin e projektit janë të përfshirë edhe Byroja për Zhvillimin e Arsimit, Qendra shtetërore e provimeve, Inspektorati shtetëror i arsimit, komunat dhe shkollat fillore.