Ka diçka më të keqe se uria në Gaza

Një mëngjes korriku u zgjova me një mori mesazhesh që më ndriçonin telefonin. Çdo kanal lajmesh, çdo postim në rrjetet sociale, çdo bisedë gumëzhinte nga një optimizëm i kujdesshëm. “Negociatat po përparojnë mirë”, deklaronin titujt kryesorë. “Armëpushimi është i afërt”, “Karvani i ndihmave po përgatitet të hyjë”.

Në atë moment, ishim thellë në grahmat e urisë; disa ditë, nuk hanim asgjë fare. Mund ta imagjinoni gëzimin e kujdesshëm që kishim në sy, mënyrën se si shpresa udhëtonte nëpër mesazhet tona. Miqtë më shkruanin, fjalët e tyre dridheshin nga një lehtësim i pasigurt. “A mund të jetë ky vërtet fundi?” pyeti njëri. “A do ta mbajmë mend si është të ndihesh i sigurt? A do të ketë më në fund bukë?”

Guxuam të ëndërronim. Imagjinuam heshtjen e armëpushimit, shijen e bukës së ngrohtë, rehatinë e një vakti të plotë. Disa dyqane u rihapën me pasiguri. Çmimet ranë pak. Për herë të parë në muaj, buka dukej pothuajse e arritshme. Për një moment të shkurtër, jeta dukej se po kthehej në rrugë.

Në Gaza, edhe komunitetet më të goditura marrin frymë ndryshe kur shfaqet shpresa – edhe nëse vetëm për disa orë.

Fqinja ime – një vejushë lufte që rrit shtatë fëmijë e vetme, përfshirë një foshnjë që qan pafundësisht për ushqim – më tregoi se si fëmijët e saj qajnë nga stomaku bosh ndërsa ajo qan nga pafuqia. Kur u përhap fjala se do të kishte armëpushim, ajo ëndërronte t’i ushqente siç duhet, t’u jepte fund vuajtjeve të tyre. Ashtu si të gjithë ne, ajo e pa atë shpresë t’i shkërmoqej para syve.

Mëngjesin tjetër, gjithçka ishte shembur. Një titull i ri, i ftohtë dhe përfundimtar, vulosi fatin tonë: “Negociatat dështojnë. Asnjë armëpushim.”

Dyqanet që mezi ishin rihapur, u mbyllën. Mielli u zhduk përsëri. Çmimet u rritën përtej mundësive. Jashtë Gazës, media ende fliste për karvanë ndihmash “në rrugën e tyre”, por në terren, nuk kishte asgjë. Fjalë boshe. Kamionë bosh. Duar bosh.

Mund ta imagjinoni se si na u thyen zemrat atë ditë. Si u shtyp shpirti i një populli që ëndërronte thjesht për bukë. Si ndiheshin nënat që kërkonin me dëshpërim ushqim për fëmijët e tyre.

Shpresa e brishtë që na kishte ndriçuar sytë u zhduk, duke lënë vetëm uri, frikë dhe heshtje.

Kjo nuk ishte hera e parë që ndodhte. Kishte ndodhur shumë herë më parë. Dhe ndodhi përsëri më pas.

Vetëm javën e kaluar, e gjetëm veten duke pritur, këtë herë për një fjalë të vetme nga kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu pasi Hamasi thuhet se pranoi një propozim për armëpushim. Pasiguria ishte e padurueshme. Pas disa ditësh heshtjeje, qeveria izraelite bëri kërkesa të pamundura, duke shkatërruar në mënyrë efektive përpjekjen e fundit për negociata. Lajmi na futi sërish në një spirale tjetër dëshpërimi, ndërsa uria, zhvendosja, humbja dhe pikëllimi marrin haraçin e tyre.

Unë besoj se këto shpërthime të përsëritura të titujve të armëpushimit nuk janë të paqëllimshme – ato janë një formë tjetër ndëshkimi për popullin e Gazës. Një formë tjetër torture. Ne bombardohemi, vdesim nga uria, zhvendosemi dhe pastaj lajmet i japin fund të gjithë kësaj torture.

Shpresën na e kanë varur para syve, për të na e grisur ndërsa e shikojmë dhe bëhemi çdo herë e më të dobët.

Është një politikë e qëllimshme dhe sistematike që synon të lodhë një popullsi të pambrojtur. Është projektuar për të na thyer shpirtin, për të na bërë të jetojmë në pasiguri të vazhdueshme, për të na zhveshur nga e drejta themelore njerëzore për të shpresuar për të nesërmen. Ky cikël – shpresa e ngritur dhe pastaj e shkatërruar – lë plagë më të thella se uria.

Ndërsa presim lajmet, uria shtrëngon më shumë. Mjafton të dalësh jashtë dhe e sheh të gdhendur në fytyra: burra që fshijnë lotët, gra që shemben në rrugë nga lodhja, fëmijë shumë të dobët për të luajtur. Uria nuk është vetëm një gjendje fizike – është një peshë e padurueshme që shtyp shpirtin.

Nënat ndalojnë së planifikuari vaktet sepse nuk mund të premtojnë se mund t’u vendosin ushqim në tryezë. Fëmijët e mësojnë që herët se lajmet e mira shpesh përkeqësohen në mëngjes. Familjet shesin pasuritë e tyre të fundit kur njoftohet ndihma, për të mbetur pa asgjë kur ajo nuk arrin.

Ky shkatërrim i përsëritur ngjall më shumë sesa mosbesim ndaj qeverive dhe medias; ai gërryen vetë konceptin e shpresës. Shumë këtu nuk pyesin më: “Kur do të mbarojë kjo?”, por “Sa më keq mund të bëhet?”

Sipas Programit Botëror të Ushqimit, 100 për qind e njerëzve në Gaza tani vuajnë nga nivele akute të pasigurisë ushqimore, me të gjithë fëmijët nën pesë vjeç që përballen me kequshqyerje akute. Gjendja e urisë është shpallur zyrtarisht.

Izraeli vazhdon të pretendojë se masat e tij të bllokadës i pengojnë furnizimet të arrijnë në Hamas, edhe pse qeveria amerikane – aleati i saj më i madh – dhe vetë zyrtarët izraelitë thonë se nuk ka prova që luftëtarët e rezistencës të plaçkitin ndihmën.

Amnesty International e quan rrethimin izraelit të Gazës “ndëshkim kolektiv” dhe “një krim lufte”. Konventat e Gjenevës ndalojnë shprehimisht ndëshkimin kolektiv dhe urinë e detyruar.

Dhe kështu, nuk mund të mos pyes: Ku është bota në të gjithë këtë? Si mundet një planet i tërë të shohë dy milionë njerëz të vuajnë nga uria, të bombardohen dhe të zhvishen nga dinjiteti, dhe prapë të mos bëjë asgjë?

Kjo heshtje është e rëndë; ajo e shtyp shpirtin aq sa edhe uria. Na tregon se vuajtjet tona janë të pranueshme, se jeta jonë mund të shuhet pa pasoja.

Historia do t’i dënojë ata që i kryen këto krime, por edhe ata që qëndruan aty dhe i lejuan ato të ndodhnin.