Shtetet baltike së shpejti do të vendosin mina në kufirin me Rusinë

Estonia, Letonia dhe Lituania u tërhoqën nga konventa globale që ndalon minat kundër personit në mesin e këtij viti dhe kohët e fundit filluan përgatitjet përfundimtare për të vendosur këto armë shpërthyese në kufijtë e tyre me Rusinë dhe Bjellorusinë.

Konventa mbi Ndalimin e Përdorimit, Magazinimit, Prodhimit dhe Transferimit të Minave Kundër Personelit, e njohur si Konventa e Otavës, u miratua në vitin 1997 dhe hyri në fuqi më 1 mars 1999. Polonia dhe Finlanda gjithashtu kanë njoftuar tërheqjen e tyre nga konventa, e cila do të hyjë në fuqi në fillim të vitit të ardhshëm.

Rregullat e saj kryesore janë një ndalim i plotë i prodhimit, grumbullimit, transferimit dhe përdorimit të minave kundër personit dhe një detyrim për të shkatërruar rezervat ekzistuese dhe për të kryer operacione çminimi dhe ndihme për viktimat.

Konventa është ratifikuar nga 165 vende anembanë botës, por jo nga vende të rëndësishme që janë njëkohësisht prodhues dhe përdorues të mëdhenj të këtyre minierave – SHBA-ja, Rusia, Kina, India, Pakistani, gjë që e ka kufizuar universalitetin e vetë konventës.

Bashkimi Evropian ka qenë gjithmonë një lider në thirrjet për të ndaluar minat kundër personit, por në fillim të vitit 2025 pati ndryshime dramatike në politikat e disa shteteve anëtare të BE-së.

Përvojë “e pasur” me Rusinë
Shtetet baltike të Estonisë, Letonisë dhe Lituanisë filluan njëkohësisht procedurat zyrtare të tërheqjes. Ata e justifikuan vendimin duke përmendur realitetet e reja të sigurisë pas pushtimit të Ukrainës nga Rusia.

Deklarata e përbashkët e ministrave të mbrojtjes të tre shteteve baltike dhe Polonisë thotë qartë se “kërcënimet ushtarake ndaj vendeve që kufizohen me Rusinë dhe Bjellorusinë janë rritur ndjeshëm”.

“Me këtë vendim, ne dërgojmë një mesazh të qartë – vendet tona janë të gatshme, mund dhe duhet të përdorin të gjitha masat e nevojshme për mbrojtjen e tyre”, thanë ata.

Argumenti kryesor i përsëritur nga udhëheqësit politikë të këtyre vendeve është përvoja e tyre “e pasur” me Rusinë. Ata gjithashtu përmendin mjedisin e ndryshuar të sigurisë në Evropë dhe faktin se kërcënimet nga Rusia perceptohen ndryshe nga ata që nuk janë gjeografikisht afër saj. Udhëheqësit e këtyre vendeve theksojnë vazhdimisht se ushtria ruse shpesh përdori fusha me mina dhe metoda të tjera jokonvencionale gjatë pushtimit të Ukrainës, raporton portali. Gjeopolitika.

Qeveritë argumentojnë se minat mund të jenë një element i domosdoshëm i mbrojtjes territoriale, veçanërisht në shtetet baltike dhe Poloni, ku frika e një agresioni të papritur dhe të shpejtë është e fortë. Kryeministri polak Donald Tusk tha se kohërat ishin të tilla që asnjë vend nuk duhet të dobësohej.

“Çdo gjë që mund të forcojë mbrojtjen polake do të përdoret. Ne do të përdorim të gjitha opsionet”, pohoi ai.