Qindra mijëra shtëpi në Siri janë shndërruar në rrënoja si pasojë e luftës civile ndër vite, ndërsa njerëzit duke i shndërruar këto rrënoja në tulla po përpiqen të rindërtojnë shtëpitë e tyre që dikur mbanin fëmijërinë, të dashurit dhe kujtimet familjare, raporton Anadolu.
Në kryeqytetin Damask, shumë sirianë që jetojnë pa mbështetje qeveritare për shkak të pamundësive financiare, janë kthyer në shtëpitë e tyre të shkatërruara dhe kanë filluar t’i rindërtojnë ato me mundësitë e tyre.
Njerëzit po thërrmojnë fragmente betoni dhe guri nga ndërtesat e rrënuara dhe po i ripërdorin ato në rërë, zhavorr, gur i thërrmuar dhe tulla për t’i përdorur si materiale ndërtimi.
Banorët e Kampit Yarmouk, në jug të Damaskut, po përjetojnë gjithashtu dhimbjen e thellë të transformimit në tulla të rrënojave të shtëpive që dikur mbanin fëmijërinë, të dashurit dhe kujtimet familjare.
Kjo metodë, e cila është shumë më e lirë se tullat dhe materialet e ndërtimit që gjenden lehtësisht, mbart rreziqe në aspektin e sigurisë dhe qëndrueshmërisë, por njerëzit janë të detyruar të zgjedhin këtë metodë për të rindërtuar shtëpitë e tyre.
– “Shtëpia nuk ka shpirt. Njerëzit kanë ikur, familja jonë ishte këtu, por të gjithë kanë ikur”
Banori i Yermouk, Abdulaziz Omer tha për Anadolu se humbi nënën, babanë dhe katër vëllezërit e motrat e tij në bombardimet që shënjestruan shtëpinë e tij nga regjimi i rrëzuar.
“Shtëpitë tona u shkatërruan. Familja jonë ishte këtu, por ata tani nuk janë më. Motrat e mia u martirizuan brenda ndërtesës nga bombat e hedhura nga milicia e Bashar Assadit. Të gjitha shtëpitë u shkatërruan”, tha Omer.
Pasi shpjegoi se falë makinave të sapo instaluara për copëtim, ata kanë filluar të prodhojnë tulla nga rrënojat, Omer vuri në dukje se njerëzit i janë drejtuar kësaj metode për shkak të kostove të larta. “Ne i ripërdorim rrënojat sepse është më e përballueshme për popullatën. Kjo e ul koston përgjysmë, ndonjëherë edhe më shumë. Ne i rindërtojmë ndërtesat nga e para. Blerja e materialeve të reja është shumë e shtrenjtë. Na duhet t’i sjellim ato nga zona të largëta. Një metër kub material, duke përfshirë kostot e transportit, kushton 100.000 deri në 150.000 lira për të arritur këtu. Materiali që marrim nga rrënojat kushton 30.000 deri në 50.000 lira”, tha ai.
Ömer foli edhe për shkatërrimin emocional të lënë nga lufta, duke deklaruar se shtëpitë e rindërtuara nuk kanë më “shpirt”.
“Shtëpia ku jetojmë tani nuk ka shpirt. Njerëzit kanë ikur. Familja jonë ishte këtu, e gjitha iku. Kujtimet janë zhdukur me ta. Tani ka shtëpi, por nuk ka jetë në to. Njerëzit ende jetojnë me frikë sepse ndërtesat mund të shemben mbi ta në çdo moment”, shtoi Omer.
Duke kujtuar të kaluarën e tij të humbur mes rrënojave, Omer tha “Ne ende jetojmë në këto shtëpi, na mungojnë kujtimet e së kaluarës. Çdo send ynë ishte një kujtim. Fëmijëria jonë, lojërat tona, vendet ku u rritëm, të gjitha të varrosura nën rrënoja”.
Omer shpjegoi se sulmet e regjimit të Asadit kanë shkatërruar jetën e tyre si fizikisht ashtu edhe emocionalisht. “Ata nuk lanë shtëpi, as njerëz. Regjimi (i rrëzuar) nuk ka ndërgjegje, as dhembshuri, as njerëzim”, shtoi ai.
– “I përdorim nga nevoja, nga varfëria”
Musa Idris, i cili jeton në zonën Hajar al-Aswad, tha se ishte i detyruar të përdorte blloqe të ricikluara për të rinovuar shtëpinë e tij.
Idris shpjegoi se nuk kishte zgjidhje tjetër për shkak të vështirësive ekonomike dhe çmimeve të larta të tullave. “Unë përdor tulla të ricikluara; së pari për shkak të kufizimeve financiare, dhe pastaj për shkak të çmimeve. Një tullë kushton 2.700 lira. Për më tepër, ata kërkojnë pagesë për lëshimin e dokumenteve dhe gjithashtu për ndërtimin”, tha ai.
Duke vënë në dukje mungesën e blloqeve të qëndrueshme dhe standarde në treg, Idrisi u shpreh: “Nuk ka ndryshim midis tyre. Edhe nëse do të donim të blinim blloqe të rregullta (standarde), nuk do t’i gjenim në treg”.
Idris theksoi rreziqet e qëndrueshmërisë së blloqeve të ricikluara, duke thënë: “Sigurisht, ato nuk zgjasin shumë, dhe jetëgjatësia e tyre nuk është e gjatë”.
Pasi shpjegoi se ata janë të detyruar ta përdorin këtë material pavarësisht të gjitha aspekteve negative, Idris tha se “Ne e përdorim nga nevoja, nga varfëria. Njerëzit janë të detyruar ta përdorin edhe nëse nuk duan. Ne duhet ta bëjmë këtë për të shmangur pagesën e qirasë dhe për të pasur një vend për të mbrojtur familjet tona”.
– “Gjëja më e rrezikshme janë fragmentet e hekurit ose municionet e pashpërthyera brenda rrënojave”
Omer Huseyin, i cili përpunon betonin dhe rrënojat e marra nga rrënojat në makineri thërrmuese dhe i riciklon ato në materiale ndërtimi, tha se ky proces është jetik për banorët vendas.
Huseyin shpjegoi se makinat e përdorura normalisht janë të projektuara për bluarjen, thërrmimin e gurëve, por këtu ato po përdoren për të ricikluar mbeturinat e lëna nga lufta.
Hüseyin shpjegoi se ata marrin lloje të ndryshme materialesh përmes procesit të thërrmimit. “Ne mbledhim betonin dhe të gjitha mbeturinat nga ndërtesat e shembura dhe i ripërpunojmë ato në zhavorr dhe rërë. Nuk kemi burime të tjera materialesh. Kjo është arsyeja pse i ripërdorim rrënojat”, tha ai.
Huseyin deklaroi se kjo metodë ofron avantazhe të konsiderueshme ekonomike, duke thënë se “Kostoja është më pak se gjysma, dhe ndonjëherë edhe gjysma, e impianteve tradicionale të thërrmimit. Është më e arritshme për popullatën dhe materialet janë më afër vendeve të ndërtimit”.
Megjithatë, Huseyin deklaroi se ky proces mbart rreziqe serioze. “Më të rrezikshmet janë copat e hekurit ose municionet e pashpërthyera brenda mbeturinave. Nëse brenda ka një raketë ose predhë artilerie të pashpërthyer, kjo do të ishte një katastrofë e madhe dhe madje mund të çonte në vdekje”, tha Huseyin.