Maqedonia e Veriut ndodhet mes dy zjarresh – përplasjes së ashpër politike të brendshme dhe presionit të vazhdueshëm diplomatik nga Bullgaria. Deklaratat e fundit të kryetarit të LSDM-së dhe kryesuesit të Këshillit Kombëtar për Integrime Evropiane, Venco Filipçe, kanë shkaktuar reagime të forta në skenën politike të vendit, shkruan Flaka. Nga ana tjetër, presidenti bullgar Rumen Radev përshkallëzon tonin ndaj Shkupit, duke e bërë të qartë se Bullgaria nuk do të lejojë avancimin evropian pa përfshirjen e bullgarëve në Kushtetutën e Maqedonisë së Veriut.
Filipçe: “Maqedonia është shënjestër e operacioneve armiqësore”
Gjatë një mbledhjeje të Këshillit Kombëtar për Integrime Evropiane, ku u prezantuan prioritetet e Presidencës Daneze me BE-në, Filipçe u ndal te rreziqet e sigurisë që i kanosen vendit, me theks të veçantë te ndikimet e huaja dhe fushatat e dezinformimit. Ai kërkoi nga ambasadorja daneze, znj. Pernille Dahler Kardel, që të shqyrtohen me seriozitet gjetjet e Raportit të Parlamentit Evropian, ku flitet për operacione armiqësore ndaj Maqedonisë së Veriut.
“Do të dëshiroja që ambasadorja daneze të shprehë nëse këto shqetësime janë pjesë e analizës së politikave të sigurisë. Ajo që thuhet në raport është shqetësuese – se Maqedonia e Veriut është shënjestër e përpjekjeve për të përçarë indin shoqëror dhe për të shfrytëzuar ndjenjat anti-evropiane, kryesisht përmes mediave tabloide dhe atyre në gjuhën serbe, që veprojnë si përforcues rajonalë të narrativave të Kremlinit dhe gëzojnë ndikim të konsiderueshëm,” – deklaroi Filipçe.
Ai theksoi se presidenca daneze e BE-së, me prioritetet e saj për një Evropë të sigurt dhe të gjelbër konkurruese, duhet të ofrojë hapësirë për shtete kandidate si Maqedonia e Veriut, që përballen me kërcënime hibride dhe dezinformim të sponsorizuar.
VMRO-DPMNE: “LSDM dhe Filipçe janë zgjatim i politikave të Sofjes”
Reagimi nga VMRO-DPMNE ishte i menjëhershëm dhe i ashpër. Në një deklaratë publike, partia opozitare akuzoi Filipçen dhe LSDM-në për “spiunim të Maqedonisë” dhe shpikje problemesh të frymëzuara nga Bullgaria.
“LSD dhe Filipçe duhet të ndalojnë së spiunuari Maqedoninë dhe të shpikin probleme që nuk ekzistojnë, të nxitura nga Bullgaria,” – thuhet në reagimin e OBRM-PDUKM-së.
Sipas kësaj partie, qëndrimet e Filipçes nuk janë asgjë tjetër veçse vazhdim i politikave të ish-kryeministrit Zaev dhe, sipas tyre, një akt shitjeje të interesave kombëtare.
“Ajo që po shohim tani është një vazhdim i politikave të Zaevit dhe Bojko Ljubavit – kjo nuk është gjë tjetër veçse një shitje e shtetit. Filipçe është Zaev 2.0,” – shtojnë nga VMRO-DPMNE, duke refuzuar çdo konstatim për rrezik të ndikimit rus apo serb në vend, dhe duke e interpretuar deklaratën si fyerje ndaj opinionit.
Rumen Radev: “Maqedonia e Veriut po bllokon veten”
Ndërkohë, presioni ndërkombëtar nuk mungon. Gjatë një vizite zyrtare në Kroaci, presidenti bullgar Rumen Radev përsëriti kërkesën për përfshirjen e bullgarëve në Kushtetutën e Maqedonisë së Veriut si kusht për avancimin në negociatat me BE-në.
“Ne ende presim që Republika e Maqedonisë së Veriut të përmbushë një kusht të shkruar qartë që do të hapte derën për fillimin e negociatave. Dhe kjo është garantimi i barazisë së bullgarëve në këtë vend përmes përfshirjes së tyre në Kushtetutë,” – deklaroi Radev gjatë një konference të përbashkët për shtyp me homologun kroat Zoran Milanoviç.
Radev theksoi se Bullgaria nuk po vendos kushte të reja, por këmbëngul që ato ekzistuese të respektohen. Ai i referohet marrëveshjeve të dakorduara më parë, duke i rikujtuar Shkupit se procesi i integrimit nuk është një rrugë njëkahëshe.
Një luftë me shumë fronte: BE, Bullgaria dhe përplasjet e brendshme
Deklaratat e Filipçes për ndikimin e huaj dhe reagimi i ashpër i VMRO-DPMNE-së dëshmojnë se fushëbeteja politike në Shkup nuk kufizohet më vetëm në dallimet ideologjike mes pozitës dhe opozitës. Ato zgjaten edhe në rrafshin ndërkombëtar, ku kontestet me Bullgarinë, dezinformimi rajonal dhe pozicioni i Maqedonisë në raport me prioritetet e BE-së e kanë futur vendin në një spiralë komplekse presionesh dhe kundërpërgjigjesh.
A do të mund të ndërtohet një konsensus kombëtar për integrimin evropian?
Në një klimë politike të tensionuar, me mungesë të theksuar të konsensusit për çështje strategjike si integrimi evropian, përfshirja e pakicave në kushtetutë dhe përballja me dezinformimin, mbetet e paqartë nëse Maqedonia e Veriut do të mund të avancojë me sukses drejt BE-së. Derisa njëra palë e akuzon tjetrën për shitje të interesave, dhe pala tjetër për lidhje me qendra propagande të huaja, qytetari i zakonshëm mbetet dëshmitar i një lufte politike që largon gjithnjë e më shumë perspektivën evropiane. Flaka