Raste të njohura me zyrtarë të ndjekur ose të ndëshkuar të VMRO-DPMNE-së
Partia VMRO-DPMNE, vazhdon të shfaqet si një aktor kyç në jetën politike të vendit, por edhe si simbol i një trashëgimie të ngarkuar me afera korrupsioni dhe kriminaliteti. Analiza e rasteve gjyqësore dhe akuzave të ngritura kundër ish-funksionarëve të saj ofron një pasqyrë të qartë mbi atë se si kapja e shtetit dhe keqpërdorimi i institucioneve u bënë praktikë politike gjatë më shumë se një dekade në pushtet.
Nikola Gruevski – nga “lider i fortë” në simbol të korrupsionit
Ish-kryeministri dhe lideri historik i VMRO-DPMNE-së, Nikola Gruevski, sot është një i arratisur nga drejtësia maqedonase. I dënuar me disa aktgjykime për korrupsion, pastrim parash dhe përvetësim fondesh, Gruevski është shndërruar në figurën më kontroverse të politikës maqedonase të tranzicionit. Ai u akuzua se përmes fondeve të partisë bleu prona luksoze, ndërtoi selinë madhështore të VMRO-së në Shkup dhe krijoi një sistem të financimit të paligjshëm përmes kompanive “offshore”. Rasti i tij tregon se si pushteti absolut, i pakontrolluar, mund të shndërrohet në instrument personal pasurimi.
Gordana Jankuloska – luks mbi kurrizin e qytetarëve
Ish-ministrja e Punëve të Brendshme, Gordana Jankuloska, u dënua për keqpërdorim detyre lidhur me blerjen e një automjeti luksoz “Mercedes” me para publike. Rasti i saj, i njohur si “Tanku”, u bë simbol i mënyrës se si funksionarët e lartë të VMRO-së e shihnin shtetin si pasuri personale. Edhe pse dënimi i saj u zbut nga apeli, fakti që një ministre e brendshme përfundoi pas hekurave tregoi përmasat e abuzimit institucional.
Organizatorët e 27 Prillit – kriminalizimi i politikës
Trajko Veljanovski, Spiro Ristovski, Mile Janakieski dhe Vladimir Atanasovski, ish-zyrtarë të lartë të VMRO-DPMNE-së, u dënuan me vite burg për organizimin e sulmit të dhunshëm mbi parlamentin më 27 prill 2017. Ky akt ishte kulmi i një politike të dhunës dhe frikësimit, ku partia përdori instrumente jashtëligjore për të ruajtur pushtetin. Megjithëse u liruan më vonë përmes amnistisë, përgjegjësia e tyre politike mbetet një njollë e rëndë për VMRO-në.
Skemat e tjera të korrupsionit
Raste të tjera, si ai i ish-drejtorit të Fondit të Sigurimeve Shëndetësore, Vojo Mihajlovski, dëshmojnë se korrupsioni nuk ishte përjashtim, por rregull. Tenderë të manipuluar, fonde të shpërdoruara dhe skema klienteliste ishin pjesë e një sistemi të ndërtuar për të ushqyer partinë dhe funksionarët e saj.
Trashëgimia politike
Këto skandale nuk i përkasin thjesht së kaluarës. Ato vazhdojnë të ndikojnë perceptimin publik për VMRO-DPMNE-në, edhe sot kur partia kërkon të paraqitet si “alternativa antikorrupsion”. Kritikët vërejnë se nuk ka pasur një distancim të qartë nga e kaluara, ndërsa figura kyçe të implikuara në afera korrupsioni ende ruajnë ndikim në prapaskenë.
Rastet e Gruevskit, Jankuloskës, Veljanovskit dhe dhjetëra funksionarëve të tjerë nuk janë thjesht histori individuale. Ato përfaqësojnë një model të keqqeverisjes ku partia u bë sinonim i shtetit, ndërsa korrupsioni u institucionalizua. Pyetja që mbetet e hapur sot është: a ka vërtet VMRO-DPMNE kapacitet të shkëputet nga kjo trashëgimi, apo korrupsioni do të mbetet “emër i dytë” i saj? Flaka Media