Termeti doganor i Donald Trump

Skënder MULLIQI

Po e nisë këtë shkrim më një dëklaratë të presidentit amerikan, Donald Trump pas vendosjës të tarifave doganore. “Nuk ka pasur kurrë një transformim të vendit si ai që po ndodh tashmë në SHBA”, tha Trump, duke vënë në dukje se ka vetëm dy muaj që është në pushtet.Trump po tronditë përditë më diqka të re opinionin botëror.Vendosmeria e presidentit amerikan që të vendos tarifa doganore reciproke për importet amerikane, ishte befasi për shtetet e BE-së, ku ngjalli edhe reagime të ndryshme. Ai nënshkroj një urdhër ekzekutiv që vendos tarifa prej të paktën 10 perqind për vendet në gjithë botën.Në një fjalim nga Shtëpia e Bardhë, Trump tha se sot është “një nga ditët më të rëndësishme në historinë amerikane” dhe se për më shumë se 50 vjet, Amerika është grabitur, përdhunuar dhe rraskapitur si nga vendet armike ashtu edhe nga aleatët. Tarifa për Kosovën dhe Shqipërinë është 10 përqind, kurse për Serbinë e disa vende të rajonit edhe mbi 30 përqind.Rritja e tarifave për importet në SHBA ka prekur pothuajse të gjitha vendet. Gjatë prezantimit të djeshëm, Trump tregoi tabela me listën e vendeve për të cilat po ndryshon tarifa doganore. Në njërën kolonë tregohet se sa janë taksat doganore për mallrat amerikane në një vend të caktuar dhe në kolonën e dytë sa do të paguajë ai vend në doganë për eksportimin e produkteve të tij në SHBA.Analistët ekonomikë kanë vënë në dukje se rritja e tarifave amerikane është e ndërlidhur me deficitin tregtar që SHBA ka me disa vende.Sa më i madh të jetë deficiti, aq më i madh është rritja e tarifave.Vendet që eksportojnë shumë në SHBA dhe importojnë pak morën tarifa më të larta.Me vendosjen e tarifave doganore bota po futët në një luftë tregtare dominante.Analistet ekonomik mendojnë së kjo është një lloj paraqitjeje e Trump me konceptin e tij për një Amerikë të re. Ky është pozicionim i ri për mbrojtjën e interesave amerikane në botë, ku disa shtete Amerika i konsideron armike e disa aleate, duke ju shpallë kështu “luftë” ekonomike tregtare.Është më e rëndësishme të theksohet se tarifat bazë janë 10% për të gjitha importet dhe tarifat reciproke për produktet nga shumica e vendeve të botës, përfshirë edhe aleatët më të afërt të SHBA-së.Ekspertet financiar gjithashtu këtë vendim të presidentit amerikan e komentojnë, se tarifat do të ‘shënjestrojnë’ më së shumti vendet me të cilat SHBA kan deficitin më të madh tregtar, ku si qëllim është mbushja e buxhetit amerikan më tarifa.BE-ja ka paralajmëruar masat mbrojtëse pas një vendimi i cili është bërë e ditur së do të hyn në fuqi menjëhere.Gjithnjë sipas ekspertëve pritet që Komisioni Evropian të përgjigjet dhe të shkojë me një politikë të caktuar të reciprocitetit në segmente të caktuara të një spektri shumë të gjerë …