Mikroplastika gjendet në nëntë lumenj të mëdhenj evropianë, “ndotja është alarmante”

Nivele “ALARMUESE” të mikroplastikës janë gjetur në lumenjtë kryesorë në të gjithë Evropën, paralajmëruan shkencëtarët në 14 studime të botuara sot në “The Journal of Environmental Science and Pollution Research”.

“Ndotja është e pranishme në të gjithë lumenjtë evropianë të trajtuar,” tha shkencëtari francez Jean-François Ghiglione, koordinator i operacionit gjithëpërfshirës në nëntë lumenjtë kryesorë, nga Thames në Tiber.

Në të gjithë lumenjtë e mbuluar nga hulumtimi është vërejtur ndotje “alarmante” e një mesatare prej “tre grimcash mikroplastike për metër kub ujë”.

Kjo është larg 40 grimcave mikroplastike të regjistruara në 10 lumenjtë më të ndotur në botë. Në vend të parë është lumi i verdhë, më pas Yangtze, Mekong, Ganges, Nili, Indus, Amur, Perl River dhe Hai He, të cilët thithin vendet me prodhimin më të madh të plastikës në botë dhe sasinë më të madhe të mbetjeve plastike të përpunuara.

Megjithatë, kjo nuk përfshin vëllimin e ujit që rrjedh.

3000 grimca në sekondë
Në Rhône pranë qytetit të Valence, Francë, rrjedha e shpejtë do të thotë se “3000 grimca plastike kalojnë çdo sekondë”, ndërsa Seine në Paris numëron rreth 900 në sekondë, tha Ghiglione.

“Masa e plastikës e padukshme për syrin e lirë është më domethënëse se ajo e plastikës së dukshme”, tha Ghiglione, një rezultat që “i befasoi” shkencëtarët. Kjo u konfirmua nga gjetjet analitike gjatë hulumtimit të nisur në vitin 2019.

“Mikroplastika të mëdha notojnë dhe grumbullohen në sipërfaqe, ndërsa mikroplastika e padukshme përhapet nëpër kolonën e ujit dhe gëlltitet nga kafshë dhe organizma të shumtë”, shpjegon Ghiglione, kreu i departamentit të ekotoksikologjisë mikrobiale detare në Qendrën Kombëtare Franceze për Kërkime Shkencore (CNRS).

Mostrat e ujit u morën në grykëderdhjet e lumenjve Elba, Ebro dhe Garonne në Spanjë, Loire, Rhône, Rhine, Seine, Thames dhe Tiber. Mostrat u mblodhën nga rreth 40 kimistë, biologë dhe fizikantë nga 10 laboratorë shkencorë.

“Mikroplastika është më e vogël se një kokërr orizi,” tha Alexandra Ter Halle, një kimiste në CNRS në Toulouse.

“Lotët e sirenës”
Grimcat janë më pak se pesë milimetra, dhe më të voglat nuk janë të dukshme me sy të lirë.

Këto janë grimca të fibrave tekstile sintetike që çlirohen nga larja e rrobave dhe mikroplastika nga gomat e makinave ose mikroplastika që lirohen kur hapen kapakët e shisheve plastike.

Shkencëtarët zbuluan gjithashtu peleta plastike rezistente ndaj nxehtësisë dhe korrozionit në ujërat e lumenjve, duke përfshirë polietileni (PE), polipropileni (PP), polipropileni i përforcuar (RPP), klorur polivinil (PVC), polivinil klorur i klorur (CPVC) dhe fluorid poliviniliden (PVDF).

Në një studim, një bakter infektiv u gjet në mikroplastikë në Loire, Francë, i cili mund të shkaktojë infeksione te njerëzit.

Një tjetër zbulim i papritur është se një e katërta e mikroplastikës në lumenj nuk erdhi nga mbeturinat, por nga peletat plastike industriale.

Këto granula të quajtura “lotët e sirenës”, mund të gjenden të shpërndara në plazhe pas incidenteve detare.

Ghiglione paralajmëron se ajo që po shohim është ndotja e përhapur “që vjen nga kudo” në lumenj.

“Koalicioni ynë shkencor ndërkombëtar, pjesë e negociatave ndërkombëtare të sponsorizuara nga OKB-ja për të reduktuar ndotjen plastike, po bën thirrje për një reduktim të ndjeshëm të prodhimit primar të plastikës, sepse ne e dimë se prodhimi i plastikës është i lidhur drejtpërdrejt me ndotjen,” tha Ghiglione.